جومپا لاهیری؛ نویسنده‌ای که کتاب خودش را از ایتالیایی به انگلیسی ترجمه کرد | همه آدم‌ها با تنهایی خودشان رابطه عاطفی دارند
تاریخ انتشار: ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۸۱۱۳۳۳
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از هنرآنلاین، لاهیری جایزه معتبر پولیتزر را در کارنامه دارد و نویسنده کتاب‌های پرفروش و محبوب «مترجم دردها»، «خاک آشنا» و «همنام» است. او «جایی که هستم» را در ۲۰۱۸ در ایتالیا به زبان ایتالیایی منتشر کرد و سپس تصمیم گرفت خودش کتاب خودش را ترجمه کند. به این ترتیب، نسخه انگلیسی «جایی که هستم Whereabouts» چند روز پیش در روزهای پایانی آوریل ۲۰۲۱ به بازار آمد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
داستان روایتگر حدود یک سال از زندگی یک زن میانسال بی‌نام در یک شهر بزرگ بی‌نام در ایتالیاست و راوی در آن تنهایی‌هایی خودش را در قالب ۴۶ متن کوتاه و بسیار کوتاه به تصویر می‌کشد. لاهیری که هندی‌تبار است و در آمریکا بزرگ شده، هرگز سرزمین مادری خود را فراموش نکرده است اما پس از دیدن شهر فلورانس در دهه سوم زندگی، حالا دیگر عاشق ایتالیا و مدام بین اروپا و آمریکا در رفت و آمد است.
لاهیری ۵۳ ساله با نوشتن «جایی که هستم» به زبان ایتالیایی کوشید عشق خود را به ایتالیا و زبان آن نشان دهد و خودش هم دست به کار ترجمه آن به انگلیسی زد تا تجربه‌ای غریب داشته باشد. آنچه می‌خوانید، برشی است از گفتگوی مری لوییس کلی از رادیو عمومی ملی آمریکا با این نویسنده برنده پولیتزر درباره «جایی که هستم» و حاشیه‌های آن.
به گمانم شما در کتاب هرگز دست خودتان را رو نمی‌کنید که ماجراها کجا می‌گذرد. آیا درست فهمیده‌ام که شما هنگام نوشتن داستان شهر رم در ایتالیا را در ذهن داشتید؟بله. کاملا درست است. کتاب در رم به دنیا آمد، روایت آن در ذهن من در رم شکل گرفت و در رفت و آمد من به رم به زبان ایتالیایی نوشته شد.
و چرا به جزئیات بسیار ریز پرداخته‌اید؟ جایی می‌گویید ما الان در پیاتزا (میدان) هستیم اما نام آن را فاش نمی‌کنید. دلیلش چیست؟این گزینه‌ای بود که کم و بیش وقت نوشتن به زبان ایتالیایی در ذهن داشتم. نوشته‌ها و کارهای پیشین من به انگلیسی چنان درگیر نام‌ها و مکان‌ها بودند که مهم نبود از کلکلته آمده‌ام یا در بوستن زندگی می‌کنم. وقتی شروع کردم به نوشتن به زبان ایتالیایی، تازه به رم رفته و خودم هم جابه‌جا شده بودم. داوطلبانه مکان زندگی‌ام را عوض کردم و درگیر یک دنیای تازه شدم. بنابراین، زیرکانه و ناخودآگاه از مکان ماجرا خبردار بودم. ایده اینکه نام‌ها را بیان نکنم، اینگونه به وجود آمد و بعد وقتی قرار شد به ایتالیایی بنویسم، به این شکل نبود که همزمان به خودم بگویم «نمی‌خواهد اسم این شخصیت را بنویسی.» نام او را ننوشتم و شد یک زن که نامش را نمی‌دانیم.
اگر موافق باشید کمی درباره این روای بی‌نام حرف بزنیم. او زنی میانسال است، ایتالیایی، استاد دانشگاه و بسیار تنها. تنها ماندن او خیلی به چشم می‌آید و به نظر می‌رسد خودش هم از این تنهایی متنفر است. هر چند گاهی هم از آن لذت می‌برد. چرا می‌خواستید این ماجرا را باز کنید؟از همان ابتدا که نمی‌دانستم این زن چگونه است و هویتش چیست. در جریان نوشتن متن‌ها تلاش کردم او را بیشتر درک کنم. این فرآیند نوشتن است. تو می‌نویسی و پیش که می‌روی، شخصیت‌ها را کشف می‌کنی. در این کتاب من کوشیدم برای شناختن بیشتر شخصیت زن او را در موقعیت‌ها و مکان‌های مختلف قرار دهم. به این نکته رسیدم که او با تنهایی خودش رابطه دارد. به نظرم کتاب هم درباره ارتباط این زن با تنهایی خودش است. معتقدم کتاب این واقعیت را برای من برجسته کرد که همه باید در جریان رابطه خودمان با تنهایی‌مان باشیم و آن را بشناسیم. اگر از این زاویه به ماجراهای این زن در کتاب نگاه کنیم، به این درک و دریافت می‌رسیم که من که هستم و قرار است کجا بروم. کتاب این پرسش را مطرح می‌کند که ما چگونه در زندگی با یا بدون دیگران پیش می‌رویم؟
به نکته‌ای از میان حرف‌های خود شما اشاره کنم. به نوشتن اپیزودهای کتاب اشاره کردید و به آن بخش یا فصل نگفتید. مخاطبان باید بدانند ما در «جایی که هستم» با متن‌های بسیار کوتاه طرفیم که طرح داستانی ندارند. برخلاف رمان‌ها، اینجا خبری از پیچش داستانی نیست که در یک رمان اقدامی بسیار جسورانه است.البته اگر طرح را چینش رخدادها در نظر بگیریم، اینجا هم طرح داستانی وجود دارد. طرحی که می‌تواند رخدادها را پشت هم قرار بدهد و دگرگونی به وجود بیاورد. این یک رمان به شیوه روایت اول شخص است و شخصیت ناظر، کسی که از روزها و هفته‌ها و ماه‌ها به اندازه یک سال می‌گذرد، آگاهی دارد. او در حرکت و جنبش است و واقعا از یک جا به جایی دیگر می‌رود.
دقیقا. پس می‌بینیم که او تغییر کرده و عوض شده است. شرایط او هم دگرگون می‌شود. به نظرم این همان طرح داستانی است. همان چیزی که من به دانشجویانم می‌گویم؛ اینکه طرح می‌تواند یک چیز خیلی ظریف هم باشد.
شما دوباره به آمریکا بازگشتید و اینجا در ایالات متحده زندگی می‌کنید. باز هم به ایتالیایی نوشتن ادامه می‌دهید؟خب، همین حالا هم دارم این کار را می‌کنم. به تازگی نوشتن یک مجموعه داستان کوتاه به زبان ایتالیایی را به پایان رسانده‌ام که شاید اوایل سال آینده به بازار بیاید. یک کتاب شعر هم به ایتالیایی نوشته‌ام که قرار بود بهار گذشته منتشر شود و به دلیل شیوع کرونا زمان انتشار آن عقب افتاد. می‌خواهم بگویم اگر شرایط قرنطینه اجازه بدهد خیلی به ایتالیا می‌روم و برمی‌گردم. امروز ایتالیا نقطه نوآوری من است و هر وقت که به آنجا می‌روم، شگفتزده می‌شوم از دیدن اتفاق‌هایی که می‌افتد. لازم نیست بگویم که همه این کتاب‌ها آنجا به دنیا آمده‌اند. وقتی اوضاع آرام‌تر شد، می‌توانم تصمیم بگیرم که حالا می‌خواهم در پروژه بعدی به ایتالیایی بنویسم یا انگلیسی. اگر درباره امروز بخواهم بگویم، طبعا ایتالیایی...
چالش‌های ترجمه کردن کتاب خودتان چه بود؟بازگشتن به کتابی که خودم چند سال پیش نوشته بودم و فکر کردن عمیق درباره آن برایم بسیار عجیب بود. شبیه یک گفتگوی درونی با خودت و بخشی دیگر از خودت.
در جریان ترجمه کردن کتاب به نکته‌هایی برخوردید که پیش‌تر هنگام نوشتن اصلا به آنها فکر نکرده بودید؟عادت‌ها و شیوه گزینش واژه‌هایم را کشف کردم. ترجمه کردن در عین حال نوعی نقد ادبی هم هست. شما شروع می‌کنید به درک متن به شیوه‌ای بسیار دور و ظریف. این اتفاق وقتی متون دیگران را هم ترجمه می‌کنم رخ می‌دهد و خوب یا بد، در ترجمه کردن کتاب خودم بیشتر در متن عمیق و دقیق شدم.
کلاس‌های دانشگاه شما از مارس ۲۰۲۰ مجازی شده است. اگر در آینده نزدیک یا دور دوباره با دانشجویان به کلاس بازگشتید، از چه چیز بیش از همه هیجانزده می‌شوید؟اینکه بتوانم بنشینم، وسایلم را روی میز بگذارم، به چهره تک تک آنها خیره شوم و آن فضا را با همه به اشتراک بگذارم. ارزش همه اینها الان بیشتر آشکار می‌شود.
کد خبر 599240 برچسب‌ها جومپا لاهيرى ادبیاتمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: ادبیات زبان ایتالیایی جایی که هستم ترجمه کردن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۸۱۱۳۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برنامه‌های جدید کانون پرورش فکری برای بچه‌ها
مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از برنامه‌های جدید این انتشارات برای تولید محتوا و کتاب ویژه گروه سنی کودک و نوجوان گفت. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، عباس محمددینی، مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، درباره وضعیت کتاب کودک و نوجوان و انتشارات کانون گفت: وضعیت ادبیات کودک و نوجوان در حال حاضر وضعیت مطلوب و بدون مشکلی نیست که بتوان روی آن بحث و اظهار کرد. ادبیات در چند سال اخیر در صنعت نشر، تولید محتوا و کتاب‌سازی دچار افول شده به‌ویژه این ضعف در حوزه ادبیات کودک و نوجوان نیز دیده می‌شود. یکی از مشکلات نیز مراجعه ناشران به ترجمه است که از 25 سال پیش تاکنون با رفتن تمام توان ناشر به این سمت، به ضعف مؤلفان و آثار تألیفی برای گروه سنی کودک و نوجوان انجامیده است.
بازگشت به تألیف
او ادامه داد: در این چند سال که ناشران نگاه‌شان به سمت تالیف بازگشت، اما به دلیل همان ضعف، این صنعت هنوز به مطلوبیت خود نرسیده است. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و انتشارات آن نیز با نگاهی که به بازار و مخاطب خود دارد و با توجه به ریز موضوعاتی که مخاطب در صنعت ترجمه داشته، دوباره به سمت تألیف بازگشته است تا بتواند آن مطلوبیت از دست رفته را برای نشر و ادبیات کودک و نوجوان به صورت بالادستی ایجاد کند.
مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون گفت: ما در حال تلاش هستیم و به نویسندگان نوقلم و مؤلفان کودک و نوجوان عرصه می‌دهیم تا بتوانند فعالیت کنند و به محصول برسند، تا آن قوت ایجاد شود و در چند سال آینده بتوانیم به مطلوبیت خود برگردیم.
محمددینی همچنین به ملاک و معیار‌هایی که برای نشر مدنظر قرار می‌گیرد، اشاره کرد و افزود: ادبیات در پایان قرار است یک کودک را برای حضور در اجتماع بسازد و نیازمند تعهد است تا بتواند کودک متعهد بسازد. ادبیات در واقع زیربنا و پایه اصلی است و این زیربنا نمی‌تواند در اختیار آدم‌های غیرمتعهد قرار گیرد. از سوی دیگر تخصص است؛ ادبیات کودک و نوجوان یک امر بسیار تخصص محور است و نمی‌تواند در اختیار افرادی قرار گیرد که تخصص ندارند. این تخصص حتی به روان‌شناسی کودک و نوجوان، نظام‌های تربیتی و... نیز برمی‌گردد.
از «سیمرغ» تا «قاف»؛ طرح‌های جدید کانون برای خلق ادبیات بومیاو با اشاره به اینکه کانون عرصه را برای مؤلفان و مصنّفان متخصص ایجاد کرده است تا بیایند و کار کنند، گفت: انتشارات کانون در گذشته به صاحب قلم بودن افراد تأکید داشت، ما نیز این امر را لازم می‌دانیم، اما به صاحب قلم‌های تازه نفس و کسانی که این امکان برای‌شان تاکنون فراهم نشده بود، نیز اجازه می‌دهیم تا بیایند و در ورطه امتحان قرار گیرند و در حوزه‌های کارشناسی مشغول شوند. تاکنون چند حوزه کارشناسی فعال کرده‌ایم تا آثار این نویسندگان را مورد پالایش قرار دهند و از سوی دیگر اثرشان به همراه متخصصان متعهد و متعدد دیده و سنجیده شود تا هم کارهای‌شان دیده شود و هم مشغول به کار شوند.
انتشار کتاب‌های تعاملی
محمددینی اضافه کرد: در کتاب‌های ترجمه نیز به این سمت می‌رویم تا آثار با تعهد و تخصص را انتخاب کنیم و از مؤلفانی بهره گیریم که در بخش ترجمه حائز این ویژگی‌ها هستند. ما کتاب‌هایی داریم که خاص هستند؛ بنابراین به سراغ مؤلف مترجمانی می‌رویم که ما را به خواسته خود برسانند. در حال حاضر آثار ترجمه در بازار نشر بسیار زیاد است، ضمن اینکه ما در کانون دغدغه رقابت با کسی را نداریم؛ زیرا می‌خواهیم خلأها را پر کنیم و در این پازل نیز به سراغ جاهای خالی رفته‌ایم. وقتی می‌بینیم دیگر انتشاراتی‌ها غایت خود را روی ترجمه گذاشته‌اند، ما به سمت ترجمه‌های بسیار خاص می‌رویم که کار بزرگی در دنیا انجام می‌دهند. در واقع به سراغ آثاری می‌رویم که انتشارات دیگر به خاطر هزینه و یا به دلیل حقوق مؤلف به آن ورود پیدا نمی‌کنند.
او در پاسخ به این سوال که برای کانون بحث ادبیات اهمیت دارد یا وجه بازی و سرگرمی، توضیح داد: در حال حاضر ما چند پروژه همزمان داریم که کتاب‌های‌مان همراه با بازی، سرگرمی و عروسک است. برای آینده نیز کتاب‌های تعاملی را در نظر داریم. اینها اصول و جذابیت‌هایی است که در بازارپردازی غیرمحتوایی برای کودک انجام می‌شود. ما در بحث ادبیات نوجوان نیز در حال ورود هستیم تا کتاب‌های‌مان واقعیت افزوده داشته باشند و نوجوانان بتوانند وارد تعامل شوند و برای محتوا و کتاب شاخ و شونه بکشند تا محتوا را بهتر کنند و یا داستان را به سمتی که دوست دارند پیش ببرند.
مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون تصریح کرد: پیش از این در این بخش ضعف‌هایی وجود داشت، چرا که محتوای کتاب جامد است نه سیال و این کتاب بود که برای محیط خود تعیین تکلیف می‌کرد و مخاطب نیز آن را می‌پذیرفت. بسیاری از مخاطبان امروز نیز همچنان به همین سو گرایش دارند. اما در حال حاضر بسیاری از کتاب‌ها صوت، عروسک و بازی با خود به همراه دارند و حتی بعضی از این کتاب‌ها سرگرمی با خود به همراه می‌آورند و روی سکوها می‌روند. حتی گاهی تعامل دارند و از مخاطب می‌خواهند تا ادامه داستان را پیش ببرد و یا اینکه تعیین و تکلیف کند. در واقع کتاب‌ها امروز از جماد خارج شده و به سیالیت ورود کرده‌اند. انتشارات کانون نیز در حیطه عملیاتی خود در حال نگارش این موضوع است تا به‌زودی انجام شود.
برنامه‌های جدید کانون برای کتاب‌های صوتی
محمددینی درباره کتاب‌های صوتی و استفاده از صداها و چهره‌های شناخته شده در تولید این آثار نیز توضیح داد و گفت: انتشارات کانون به سمتی می‌رود که سکوی خاص خودش را در این بخش داشته باشد. ما پیش از این در بخش کتب صوتی فعالیت‌هایی داشتیم و برای تولید این کتاب‌های صوتی به سراغ هنرمندان رفتیم، اما در دوره جدید به سراغ خوانش اثر از سوی خود مؤلف رفته‌ایم و در سوی دیگر نیز به دنبال استعدادسنجی در صداهای خوب میان کودکان در مراکز کانون هستیم. خوشبختانه استعدادهای بسیار شاخصی هستند و حتی برخی از آنها در مراکز صداوسیما نیز مشغول به کارند.
او در ادامه و در پاسخ به پرداخت حق مؤلف در کتاب‌های الکترونیکی نیز گفت: در این مورد ما از برنامه‌های قراردادی که قبلاً امتحان خود را پس داده‌اند، استفاده می‌کنیم و بسیار دقیق و با وسواس این کار را انجام می‌دهیم تا حقی از مؤلفی ضایع نشود.
عرضه هزار عنوان کتاب کودک و نوجوان در غرفه کانون
محمددینی در پایان سخنان خود درباره غرفه کانون در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران اظهار کرد: در نمایشگاه، امسال هزار عنوان کتاب داریم. تعدادی کتاب نیز چاپ اولی هستند. از همه دعوت می‌کنم تا در نمایشگاه کتاب تهران به غرفه کانون سر بزنند. در طول مدت نمایشگاه ما هر روز پذیرای یکی از بزرگان ادبیات کودک و نوجوان خواهیم بود. رونمایی از کتاب نیز از دیگر برنامه‌های کانون در این ایام است.
سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران 19 تا 29 اردیبهشت 1403 در مصلی امام خمینی(ره) برگزار می‌شود و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز در این نمایشگاه با آثار خود حضور دارد.
انتهای پیام/
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند